Rada Ministrów w dniu 8 grudnia 2020 r. przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks postępowania cywilnego i niektórych innych ustaw. Wskazany projekt, przedłożony przez ministra sprawiedliwości, przewiduje wprowadzenie komorniczej e-licytacji nieruchomości. Szczegółowych informacji możemy poszukać TUTAJ oraz TUTAJ.
Przyczyny i potrzeby wprowadzenia e-licytacji nieruchomości
Zgodnie z informacjami zawartymi w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów potrzeba zmian wiąże się z trwającą obecnie pandemią. Wydłużający się okres jej trwania wymaga szybkich i zdecydowanych działań zaradczych. Resort wskazuję, że potrzebna jest przede wszystkim dalsza cyfryzacja procesów sądowych i egzekucyjnych. Jedno z rozwiązań stanowić ma wprowadzenie m.in. komorniczych e-licytacji nieruchomości.
W uzasadnieniu projektu wskazano, iż wprowadzenie e-licytacji nieruchomości zapewni wyższy poziom bezpieczeństwa dla uczestników czynności procesowych i pozwoli obniżyć koszty. Przedmiotowa zmiana powinna znacząco przyczynić się do przyspieszenia egzekucji z nieruchomości. Poprawie ulegnie również transparentność odbywających się w jej toku przetargów. Jednym z argumentów opowiadającym się za wprowadzeniem e-licytacji nieruchomości jest również eliminacja zmów między licytantami. Do tej pory niejednokrotnie dostrzegany był problem zmów między licytantami w celu obniżenia ceny nabycia. W toku licytacji odbywających się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego możliwość ta ma zostać wykluczona.
Wspomnieć należy także o wprowadzonym przez tarcze antykryzysowe zakazie eksmisji i przeprowadzania znacznej części licytacji nieruchomości wykorzystywanych do celów mieszkalnych. Prowadzi to obecnie do braku ogłaszania licytacji, stanowiąc poważny problem dla wierzycieli. Wobec powyższego możliwość przeprowadzania e-licytacji nieruchomości może znacznie usprawnić przeprowadzanie egzekucji. Dodatkowo wprowadzenie elektronicznych licytacji nieruchomości zapobiegnie mogącym pojawić się w przyszłości zatorom w sądach.
Elektroniczna licytacja nieruchomości wzorowana na elektronicznej licytacji ruchomości
Aktualnie funkcjonujący system e-licytacji komorniczych daje możliwość sprzedaży w tym trybie zasadniczo wyłącznie ruchomości, a sprzedaż nieruchomości możliwa jest wyłącznie w trybie uproszczonym. Zgodnie z powyższym możliwe jest przeprowadzenie elektronicznej licytacji niezabudowanej nieruchomości gruntowej lub nieruchomości, na której posadowiony jest budynek mieszkalny lub gospodarczy, wobec którego nadzór budowlany nie wydał zezwolenia na użytkowanie. Projekt nowelizacji kodeksu postępowania cywilnego, przyjęty przez Radę Ministrów, wprowadza możliwość przeprowadzania w ten sposób licytacji wszystkich nieruchomości.
Przetarg w drodze elektronicznej wyłącznie na wniosek wierzyciela
W projekcie nowelizacji ustawy zaproponowano, aby przetarg w drodze elektronicznej odbywał się wyłącznie na wniosek wierzyciela. W przypadku braku wskazania takiej formy odbycia przetargu odbywać się on będzie w trybie dotychczasowym. Wniosek o przeprowadzenie przetargu elektronicznego będzie mógł zostać złożony zarówno w pierwszym jak i drugim terminie licytacji.
Obsługą systemu e-licytacji nieruchomości zajmie się Krajowa Rada Komornicza
Przetarg będzie przeprowadzany w systemie teleinformatycznym. Zgodnie z treścią projektu, w pierwszej kolejności komornik udostępniać będzie obwieszczenie o licytacji na stronie internetowej Krajowej Rady Komorniczej. Obsługą systemu elektronicznych licytacji nieruchomości zajmie się Krajowa Rada Komornicza. Obecnie przeprowadza już ona licytację ruchomości, a także licytację nieruchomości w trybie uproszczonym. Takie rozwiązanie stanowić będzie znaczne odciążenie sądu. Wskazać należy, iż sąd w dalszym ciągu będzie czuwał nad jej przebiegiem. Z uwagi jednak na jej elektroniczny wymiar, sąd będzie jedynie zapoznawał się z protokołem w celu udzielenia przybicia.
Czas trwania przetargu
W przyjętym przez Radę Ministrów projekcie nowelizacji ustawy, elektroniczny przetarg będzie trwał tydzień, wzorem funkcjonujących aukcji elektronicznych. Wskazane rozwiązanie umożliwi uczestnikom dogodny udział w licytacji i pozwoli na uzyskanie możliwe najwyższej ceny ze sprzedaży nieruchomości.
Data wejścia w życie nowych przepisów
Nowe przepisy mają wejść w życie po upływie 14 dni od dnia od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem niektórych artykułów, które zaczną obowiązywać w innych terminach.
Podsumowanie
Przyjęty przez Radę Ministrów projekt w zakresie wprowadzenia możliwości sprzedaży nieruchomości w drodze e-licytacji należy oceniać pozytywnie. Daje on realną szansę na zapewnienie wyższego poziom bezpieczeństwa dla uczestników czynności procesowych oraz obniżenie kosztów. W sposób zdecydowany może również przyspieszyć egzekucje z nieruchomości, które obecnie bywają długotrwałe. Dziwi jednakże fakt, iż przedmiotowy projekt nie został na chwilę obecną poddany żadnym konsultacjom społecznym oraz nie został upubliczniony. Wszelkie założenia znane są tylko z informacji zawartych w wykazie prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów.
autor: aplikant radcowski Michał Kosecki
Lange Kancelaria Prawna Spółka Partnerska Radcowie Prawni
Powyższy artykuł nie stanowi porady prawnej ani opinii prawnej w rozumieniu przepisów prawa, a jego charakter jest wyłącznie informacyjny.
Treść artykułu odzwierciedla poglądy i stanowisko autora związane z treścią przepisów prawa, orzeczeń sądów, interpretacji organów państwowych i publikacji prawnych oraz prasowych.
Zarówno Lange Kancelaria Prawna Spółka Partnerska Radcowie Prawni, jak i autor wpisu nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne skutki decyzji podejmowanych po zapoznaniu się z powyższym artykułem, bądź na jego podstawie.